Trong ngành agency hay startup, Pitching không còn là thuật ngữ xa lạ, một trong những bức quan trọng để kế hoạch kinh doanh của bạn có thể thực hiện. Những buổi pitching trình bày ý tưởng, các kế hoạch kinh doanh nhằm thuyết phục các nhà đầu tư rót vốn đã không còn là điều gì lạ lẫm trong thị trường kinh doanh. Một Founder hay Co-founder nắm tốt công thức Pitching sẽ mang lại cơ hội cho doanh nghiệp của bạn. Hãy cùng LPTech tìm hiểu rõ hơn về Pitching là gì và công thức pitching thành công tại Shark Tank.

Pitching là gì?

Pitching là hoạt động trình bày, diễn giải hoặc thuyết trình dựa trên Brief bản tóm tắt yêu cầu sáng tạo để thuyết phục khách hàng hoặc nhà đầu tư góp vốn cho ý tưởng kinh doanh của của một cá nhân hoặc một tập thể công ty. Bản chất của Pitching là hoàn toàn vì kinh doanh nhằm tìm kiếm kêu gọi sự rót vốn từ những quỹ đầu tư mạo hiểm. Nhà khởi nghiệp sẽ trình bày về nhu cầu sử dụng vốn, tính hiện thực hóa của dự án hay chiến lược phát triển trong tương lai.

Pitching là một cuộc chiến giữa các agency để thiết lập mối quan hệ kinh doanh với client. Người trình bày ý tưởng trong những buổi pitching thường là account hoặc giám đốc doanh nghiệp. Pitching trong agency khắc nghiệt vì dự án chính là nguồn doanh thu duy trì hoạt động của doanh nghiệp vậy nên nhiều agency nhỏ hay mới thành lập thì chính giám đốc sẽ là người trực tiếp tham gia pitching.

Pitching đòi hỏi nhà khởi nghiệp rất nhiều kỹ năng mềm quan trọng như nội dung trình bày, hình ảnh truyền tải, cử chỉ, giọng nói, cách truyền đạt, phong thái trình bày,… để làm sao đến cuối cùng bạn có thể thuyết phục nhà đầu tư tạo được thiện cảm với họ và các đối tác tương lai.

Công thức Pitching thành công

Vài năm trở lại đây, Việt Nam có một chương trình startup nổi tiếng cho hình thức này và hầu hết những người trong lĩnh vực kinh doanh đều biết đó là SharkTank. Người tham gia chương trình sẽ trình bày ý tưởng, kế hoạch kinh doanh của mình trước nhà đầu tư để kêu gọi vốn đầu tư phát triển chiến lược kinh doanh đó. Vậy làm thế nào để có một buổi Pitching thành công, đâu là công thức pitching cho các startup hay những người muốn kêu gọi vốn, dưới đây sẽ giúp bạn có một buổi Pitching hiệu quả.

Đặt vấn đề và chuẩn bị cho buổi Pitching

Điều quan trọng là sắp xếp buổi Pitching Agency phải thông báo cho Client biết về những thành viên nào sẽ tham gia Pitching (ví dụ như Creative Director, Account Executive, hoặc Art Director). Doanh nghiệp phải xác nhận rằng những người có thể tham dự cuộc gặp mặt.

Thời gian diễn ra của một pitching không được kéo dài quá lâu vậy nên, bạn phải sắp xếp từng mục sao cho hợp lý mở đầu buổi gọi vốn đầu tư bằng việc đặt vấn đề. Hãy đảm bảo trình bày đúng trọng tâm thực tế, người nghe sẽ không quan tâm quá nhiều đến những vấn đề không quá quan trọng. Chuẩn bị phần thuyết trình cho buổi Pitch trong bản tóm tắt sáng tạo của Client (Creative Brief) để cơ hội thắng Pitching càng cao.

Giới thiệu tính năng của sản phẩm

Sau khi trình bày vào vấn đề, những nội dung được sử dụng trong pitching đó là giới thiệu về sản phẩm hay ý tưởng của doanh nghiệp bạn. Hãy đảm bảo nội dung ý tưởng của bạn được trình bày thu hút và giải quyết được vấn đề đã đặt ra. Trình bày nội dung ý tưởng đảm bảo ý tưởng có một cách tiếp cận chiến lược, đúng với Insight của phía Client đề ra. Trong từng giai đoạn triển khai ý tưởng, Agency cần nêu chi tiết thông điệp hoạt động để tương ứng với các phương tiện truyền thông được sử dụng.

Mô hình kinh doanh

Trong những buổi pitching startup, các Stark Tank thường rất quan tâm đến mô hình kinh doanh. Người đại diện khi trình bày về ý tưởng phải chuẩn bị đầy đủ những thông tin về tài chính của doanh nghiệp trong thời gian qua để thuyết phục họ góp vốn đầu tư. Với những nhà đầu tư thì tài chính là vấn đề rất quan trọng nên những người đại diện cần phải có đủ kỹ năng thuyết phục và tạo được sự tin tưởng.

Thông tin thị trường

Những nhà đầu tư - Shark Tank là những người đã và đang kinh doanh trong thời gian khá lâu, là người hiểu được thị trường hiện tại hơn ai hết. Với kinh nghiệm nhiều năm trên thị trường, các nhà đầu tư hoàn toàn có thể đánh giá được dự án của bạn. Vậy nên khi kêu gọi vốn đầu tư cho doanh nghiệp, bạn nên trình bày thẳng thắn từ cách nhìn nhận và chia sẻ về thị trường mục tiêu cũng như thông tin của thị trường.

Những con số ở đây tất nhiên là con số thực, khả quan tạo sự tin cậy. Nếu biết cách tận dụng những con số cụ thể này kèm theo kỹ năng thuyết phục tốt thì tỷ lệ phần trăm thành công sẽ rất cao.

Ngân sách chiến dịch và kế hoạch sử dụng vốn

Mục đích của các buổi pitching là kêu gọi vốn, bạn cần xác định con số cụ thể là bao nhiêu và số vốn đó sẽ được đầu tư cho những mảng nào và tiềm năng phát triển ra sao. Người trình bày cũng cần phải trình bày được tỷ lệ cổ phần hiện tại ở doanh nghiệp, số tiền vốn tương ứng tỷ lệ sinh lời cũng như cung cấp đầy đủ thời gian dự kiến sẽ hoàn vốn. Những con số luôn có sức mạnh thuyết phục lớn với những nhà đầu tư, vậy nên hãy chuẩn bị kỹ càng để có được buổi gọi vốn đầu tư thành công.

Hãy cân nhắc số tiền gọi vốn thật hợp lý với tỷ lệ cổ phần và kế hoạch sử dụng tiền vốn và cần tính toán số tiền đầu tư đủ lớn để đảm bảo thực hiện cho dự án, đánh giá số tiền đầu tư hợp lý. Trước khi kết thúc, bạn hãy gói gọn rõ ràng ý tưởng của chiến dịch một cách hấp dẫn, đồng thời hỏi xem rằng các Shark có bất kỳ câu hỏi nào không và cảm ơn họ đã cho bạn cơ hội tham gia buổi Pitch. Đây là cơ hội cuối cùng để các Startup, Agency có thể nổi bật trong buổi Pitch.

Những mẹo pitching thành công từ Shark Tank

Để có một buổi pitching chỉnh chu nhất bên cạnh những yếu tố chuyên môn về nội dung và hình thức thì các mẹo là một điều không thể thiếu. Có được những kỹ năng này sẽ giúp bạn thêm phần thuyết phục sẽ đạt được mục tiêu trong buổi pitching. Để có được một buổi pitching hiệu quả thì bạn nên lưu ý một số mẹo để nâng cao tỷ lệ thành công hơn nữa.

Thực hành thật nhiều trước khi thuyết trình ý tưởng

Việc chuẩn bị trước luôn luôn đem lại hiệu quả dù ở bất kỳ lĩnh vực và ngành nghề nào, việc chuẩn bị và thực hành nội dung trước sẽ giúp bạn thêm phần tự tin. Dù nội dung của bạn có xuất sắc đến thế nào mà bạn không có sự chuẩn bị chu đáo thì khả năng bạn kêu gọi được vốn là không cao. Hãy trau dồi và luyện tập để có được phần trình bày nội dung một cách ngắn gọn, tự tin và thuyết phục nhất.

Tập luyện trình bày ý tưởng trước nhiều người là một điều không dễ dàng và đặc biệt những doanh nhân thành đạt. Thuyết trình nhiều lần sẽ giúp bản thân bạn quen dần với bài trình bày cũng như tạo được một mức độ cảm xúc nhất định. Hãy trình bày ý tưởng bằng kỹ năng thuyết phục như đang bán sản phẩm cho khách hàng của bạn.

Một ví dụ trường hợp của Aaron Krause, người đã tạo ra sản phẩm Scrub Daddy - một dụng cụ làm sạch với hình dáng mặt cười. Đây được gọi là sản phẩm thành công nhất trong lịch sử Shark Tank đã nhận được vốn góp từ nhà đầu tư Shark Tank Lori Greiner. Krause đã luyện tập pitching trước mặt rất nhiều người trước khi tham gia chương trình để kêu gọi vốn.

Khi bạn càng quen thuộc và thoải mái thì bản trình bày pitching của bạn càng hiệu quả. Bạn cần phải rèn luyện được cho mình nhiều kỹ năng trong đó cả kỹ năng cứng và kỹ năng mềm để có thể thực hiện những buổi Pitching chinh phục được các nhà đầu tư. Trong quá trình Pitching không thể chắc chắn rằng điều gì có thể xảy ra, bạn cần có kỹ năng để ứng biến nhằm biết cách xử lý một cách gọn gàng nhằm gây ấn tượng với nhà đầu tư.

Kết hợp một câu chuyện tạo mối liên hệ cảm xúc

Đây là cách kết nối gây thiện cảm mạnh mẽ với các nhà đầu tư tạo ra sự khác biệt lớn trong kết quả pitching nhờ lồng ghép với mối liên hệ cảm xúc. Cách dẫn dắt từ một câu chuyện hay kết hợp với cảm xúc sẽ thu hút người nghe mang lại sự tò mò về câu chuyện của bạn. Việc bạn kết nối cảm xúc với người nghe với ý tưởng để nâng cao mức độ cảm xúc của nhà đầu tư. Khi kết nối được cảm xúc mức độ cam kết của bạn với dự án sẽ tăng lên, nhiều nhà đầu tư sẵn sàng đầu tư cho câu chuyện của bạn.

Trong chương trình Shark Tank Việt Nam, ở tập 15 anh Trần Đại là CEO và Founder của công ty Khu vườn của mẹ đã lấy được sự đồng cảm của các Shark và nhận được sự đầu tư 3 tỷ đồng cho 45% cổ phần công ty. Với những chia sẻ chân thực của Anh Đại ý tưởng tạo ra những sản phẩm socola từ lúa mì giúp tăng cường sức khỏe tốt cho người mẹ bị chẩn đoán bị tim của mình.

Tạo dựng thương hiệu cá nhân

Trước các doanh nhân của Shark Tank, không chỉ kể một câu chuyện hấp dẫn, mà bạn còn quảng bá bản thân trở thành một doanh nhân thông minh cũng như hiểu biết. Bất cứ ai cũng muốn được làm việc và hợp tác cùng một đối tác đồng hành có hiểu biết, việc bạn đi kêu gọi vốn đầu tư từ những nhà đầu tư sẽ giúp bạn tạo dựng được hình ảnh bản thân.

Hãy cho nhà đầu tư thấy được tại sao cần đầu tư vào dự án này, không chỉ giúp thu hút các shark đầu tư vào ý tưởng và còn đầu tư vào chính bản thân bạn. Xây dựng được thương hiệu cá nhân phù hợp với nhà đầu tư thì việc nhận đầu tư không còn quá xa vời.

Các nhà đầu tư hiểu rằng đối tác kinh doanh càng tốt thì công việc sẽ càng dễ dàng. Những câu chuyện về sự cống hiến của bản thân với công việc được sử dụng để thuyết phục các nhà đầu tư là một cách rất thông minh. Chứng tỏ được năng lực của bạn có như những ý tưởng mới và thực hiện các sáng kiến ​​kinh doanh với những gì được đưa ra.

>>Xem thêm: Unicorn là gì? Vì sao được xem là biểu tượng của startup thành công?

Làm sản phẩm nổi bật bằng cách nói về doanh số bán hàng

Các nhà đầu tư muốn xem các ý tưởng được hỗ trợ bởi các số liệu thực hơn là những ý tưởng viển vông không có tính thực tế chưa có giải pháp. Điều này đã được đề cập ở phần quy trình tuy nhiên để khiến nhà đầu tư bị thuyết phục và kêu gọi vốn đầu tư trong một buổi pitching startup thì cần chỉ rõ những con số cụ thể mà doanh nghiệp đã đạt được trong thời gian cụ thể.

Sẽ không còn điều gì đủ thuyết phục hơn những con số thực tế cụ thể: doanh số, chi phí hay số lợi nhuận dự kiến sẽ giúp cho nhà đầu tư hình dung và có cái nhìn tin cậy được mức độ hiệu quả của doanh nghiệp và ý tưởng được đưa ra. Kết hợp cùng với một câu chuyện hấp dẫn với cách thuyết trình thuyết phục cuốn hút, dự đoán sẽ nhận được những kỳ vọng rằng bạn sẽ đạt được điều cần thiết.

Xây dựng thương hiệu cá nhân có sức ảnh hưởng tốt

Các Pitcher tham gia thường là những người đứng đầu dự án, startup hay các CEO, các nhà quản lý cấp cao sở hữu những kỹ năng tuyệt vời. Hình ảnh cá nhân đáng tin cậy, uy tín và sự thông minh của một người đứng đầu chắc chắn sẽ giúp bạn.

Bởi không chỉ là nhà đầu tư mà bất kể cả khi đó là ai không phải là nhà đầu tư của bạn, thì họ cũng muốn và nói chuyện hơn với những người thông minh, có phong thái. Trong mối quan hệ kinh doanh dựa trên lợi ích, thì không có gì lạ khi các nhà đầu tư luôn muốn đảm bảo rằng người mình làm việc cùng là một người đáng tin và thông minh.

Doanh số đã đạt được để tăng tính xác thực cho sản phẩm/dịch vụ

Không chỉ trình bày thuyết phục bằng những con số cụ thể trong tương lai, các nhà đầu tư khi chọn lựa giữa một nội dung chỉ có sự khả thi, ý tưởng tuyệt vời với thì chắc chắn ai ai cũng sẽ nghiêng về sự lựa chọn thứ hai. Doanh số thực tế là yếu tố thuyết phục những nhà đầu tư một cách triệt để nhất, thể hiện rõ nhất ý tưởng của bạn chúng khả thi như thế nào.

Thời gian Pitching

Thời gian của mỗi buổi pitching đều có quy định tối thiểu và tối đa để bạn có thể trình bày ý tưởng của mình. Đây là tổng thời gian mà bạn có thể trình bày kế hoạch ý tưởng, mọi thứ liên quan đến vấn đề của bạn chưa tính thời gian hỏi đáp. Thời gian pitching thường thì sẽ trong khoảng 5 – 10 phút, tùy từng dự án và chương trình.

Nội dung Pitching

Chỉ trong có một khoảng thời gian ngắn vỏn vẹn 10 phút hay tối đa là 15 phút, thì làm sao để bạn tạo được điểm nhấn thu hút được nhà đầu tư, khách hàng của mình. Để làm được điều này trong khoảng thời gian ngắn ngủi như vậy, điều bạn cần làm là nội dung pitching chất lượng nâng cao sẽ đạt được tỷ lệ phần trăm thành công.

Dù chuẩn bị pitching cho doanh nghiệp agency hay một dự án startup nào đó, đảm bảo rằng nội dung trình bày của bạn nói về vấn đề của dự án hay những ý tưởng khoảng 80% và 20% còn lại chính là giải pháp cũng là lý do mà họ phải chọn bạn thay vì người khác. Trong startup hay agency, chắc chắn rằng mỗi doanh nghiệp sẽ tồn tại sự khác nhau. Tuy nhiên dù trong trường hợp nào thì bạn vẫn phải đưa ra được tiềm năng và lợi ích để họ chọn bạn.

Hình thức Pitching

Một trong những yếu tố quan trọng không kém nữa đó chính là hình thức pitching. Hình thức pitching sẽ bao gồm những yếu tố đó là nội dung slide, hình ảnh và cách trình bày cũng như trang phục mà bạn sử dụng trong buổi pitching.

Để chắc chắn đạt được đạt được thành công khi kêu gọi vốn đầu tư, bạn hãy đảm bảo rằng mình có một sự chuẩn bị tốt nhất cho những thứ cần thiết. Hãy nghiêm túc và thể hiện phong thái nhất định bởi vì không ai muốn lắng nghe một người không thật sự nghiêm túc với chính ý tưởng của mình. Trong một vài lúc có thể nội dung của bạn không thu hút được nhà đầu tư nhưng họ vẫn có thể đầu tư vào dự án của bạn vì năng lượng, sự nhiệt huyết và nghiêm túc trong dự án của bạn sẽ không bị lãng phí.

Khi trình bày ý tưởng dự án kinh doanh, slide chiếu sẽ là thứ hỗ trợ bạn giúp phần trình bày của bạn trở nên thuyết phục, dễ hiểu. Phần thuyết trình của bạn sẽ không thể thành công nếu không có sự hỗ trợ không nhỏ của nó.

Vậy nên, trong phần slide trình chiếu bạn hãy đầu tư cẩn thận từ font đến cả hình ảnh nhằm phải phù hợp với nội dung bạn đang trình bày. Tiếp đó, để bạn cảm thấy tự tin hơn và trình bày ý tưởng thật tốt hãy chuẩn bị cho bản thân một bộ trang phục thoải mái không quá nghiêm túc nhưng vẫn phải đủ trang trọng và phù hợp tạo ấn tượng tốt với người đối diện.

>>Tham khảo thêm: Chia sẻ cách gọi vốn đầu tư cho startup khởi nghiệp

Tổng kết

Trong quá trình pitching, bạn sẽ không thể tránh khỏi cảm giác lo lắng, nhưng điều quan trọng đó là bạn phải luôn giữ một sự tự tin và một cái đầu lạnh đủ để thuyết phục những nhà đầu tư. Hy vọng qua bài viết trên đây bạn sẽ hiểu thêm về Pitching, cũng như các bước để tham dự một buổi pitching thật thành công. Khi bạn càng đầu tư kỹ vào quy trình pitching, hiểu rõ sản phẩm và mang đến thêm những giải pháp, ý tưởng mới khả thi thì bạn càng có thể dễ dàng nhận được sự ủng hộ và đồng ý từ nhà đầu tư.