Một trong những công cụ xây dựng và quản lý website quan trọng, cần thiết và được ứng dụng nhiều nhất hiện nay có thể kể đến là IIS (Internet Information Services). Vậy IIS là gì, làm sao để cài đặt và thiết lập cấu hình IIS cho máy tính dễ dàng hơn, hãy cùng LPTech tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

IIS là gì?

Internet Information Services (IIS) là một máy chủ web được phát triển bởi Microsoft, ra mắt lần đầu vào năm 1995. Nó được thiết kế để chạy trên các hệ điều hành Windows Server, hỗ trợ nhiều giao thức khác nhau như HTTP, HTTPS, FTP và FTPS. IIS cho phép người dùng triển khai và quản lý các website, ứng dụng web cũng như dịch vụ trực tuyến một cách hiệu quả và bảo mật.

IIS không chỉ đơn thuần là một máy chủ web, mà còn là một nền tảng hỗ trợ cho các ứng dụng web hiện đại. Nó cung cấp nhiều công cụ và tính năng giúp người quản trị có thể theo dõi và tối ưu hóa hiệu suất của website. Hơn nữa, IIS cũng tích hợp nhiều công nghệ bảo mật giúp bảo vệ thông tin và quyền truy cập của người dùng.

IIS dùng để làm gì?

IIS có nhiều ứng dụng thực tiễn trong việc quản lý và triển khai các website. Dưới đây là một số chức năng chính của IIS:

• Lưu trữ website: IIS cho phép bạn lưu trữ cả trang web tĩnh (HTML) và trang web động (ASP.NET, PHP). Điều này giúp người dùng có thể truy cập nội dung một cách nhanh chóng và dễ dàng.
• Quản lý ứng dụng Web: IIS hỗ trợ nhiều ngôn ngữ lập trình như ASP.NET, PHP và nhiều công nghệ khác, giúp các nhà phát triển thiết kế các ứng dụng web phong phú và đa dạng.
• Dịch vụ FTP: IIS cung cấp dịch vụ FTP (File Transfer Protocol), cho phép người dùng chia sẻ tệp và quản lý tệp từ xa một cách thuận tiện.
• Bảo mật và Quản lý: IIS tích hợp nhiều tính năng bảo mật như xác thực người dùng, mã hóa SSL và quản lý quyền truy cập, giúp bảo vệ thông tin nhạy cảm của người dùng và ứng dụng.
• Tính năng phân tích: IIS cung cấp các công cụ phân tích và theo dõi lưu lượng truy cập, giúp người quản trị có cái nhìn tổng quan về hiệu suất trang web và hành vi người dùng.
• Hỗ trợ Web API: Với sự phát triển của các ứng dụng web hiện đại, IIS cũng hỗ trợ các dịch vụ Web API, giúp kết nối và tương tác giữa các ứng dụng khác nhau.

Phương thức hoạt động của IIS

IIS hoạt động theo mô hình máy chủ – khách, trong đó máy chủ lưu trữ các trang web và ứng dụng, trong khi khách hàng (trình duyệt) gửi yêu cầu đến máy chủ để nhận nội dung. Quá trình này diễn ra qua các bước sau:

• Nhận yêu cầu: Khi người dùng nhập URL vào trình duyệt, một yêu cầu HTTP được gửi đến máy chủ IIS. Máy chủ sẽ nhận yêu cầu này và chuẩn bị xử lý.
• Xử lý yêu cầu: IIS phân tích yêu cầu để xác định loại nội dung mà người dùng yêu cầu. Nếu yêu cầu liên quan đến một tệp tĩnh (như hình ảnh hoặc tệp HTML), IIS sẽ tìm và gửi tệp đó. Nếu yêu cầu liên quan đến ứng dụng động (như ASP.NET), IIS sẽ chuyển giao yêu cầu tới ASP.NET Runtime để xử lý.
• Tạo phản hồi: Sau khi yêu cầu được xử lý, IIS tạo ra phản hồi, có thể là một trang HTML, dữ liệu JSON, hoặc bất kỳ loại nội dung nào khác mà người dùng yêu cầu.
• Gửi phản hồi: Cuối cùng, IIS gửi phản hồi trở lại trình duyệt của người dùng, giúp họ có thể xem nội dung mà họ đã yêu cầu.

Mô hình hoạt động này giúp tối ưu hóa hiệu suất và giảm thiểu thời gian tải trang cho người dùng. Bằng cách xử lý thông minh và nhanh chóng, IIS đảm bảo rằng người dùng có trải nghiệm mượt mà và hiệu quả khi truy cập vào các ứng dụng web.

IIS có tính năng gì?

IIS đóng vai trò là một nền tảng quan trọng để thiết kế website và ứng dụng web. Dưới đây là một số tính năng nổi bật của IIS:

Hỗ trợ nhiều ngôn ngữ lập trình

IIS có khả năng hỗ trợ nhiều ngôn ngữ lập trình, bao gồm ASP.NET, PHP, Python và các ngôn ngữ khác, giúp phát triển các ứng dụng web phong phú và đa dạng.

Quản lý SSL

IIS cung cấp khả năng mã hóa SSL, cho phép bảo mật thông tin trong quá trình truyền tải giữa máy chủ và trình duyệt. Điều này rất quan trọng đối với các trang web thương mại điện tử hoặc trang web yêu cầu thông tin nhạy cảm.

Cấu hình dễ dàng

Giao diện quản trị đồ họa của IIS giúp người dùng dễ dàng cấu hình các thiết lập, quản lý trang web và các ứng dụng một cách trực quan mà không cần nhiều kiến thức kỹ thuật.

IIS cung cấp khả năng theo dõi và ghi lại hoạt động người dùng, giúp người quản trị phân tích hiệu suất và nhận diện các vấn đề phát sinh.

Load balancing

IIS hỗ trợ tính năng cân bằng tải, giúp phân phối lưu lượng truy cập giữa nhiều máy chủ để tối ưu hóa hiệu suất cho các ứng dụng lớn, đảm bảo rằng người dùng không gặp phải tình trạng gián đoạn dịch vụ.

Hỗ trợ WebSocket

Tính năng này cho phép tạo kết nối hai chiều giữa máy khách và máy chủ, rất hữu ích cho các ứng dụng yêu cầu giao tiếp liên tục như trò chuyện trực tuyến hoặc trò chơi trực tuyến.

Quản lý nội dung tĩnh và động

IIS có khả năng quản lý cả nội dung tĩnh (như HTML, hình ảnh) và động (như ứng dụng ASP.NET), giúp người dùng có thể triển khai nhiều loại ứng dụng khác nhau trên cùng một máy chủ. 

Các phiên bản của IIS

IIS đã trải qua nhiều phiên bản, mỗi phiên bản đều có những cải tiến và tính năng mới. Dưới đây là một số phiên bản tiêu biểu:

• IIS 5.0: Ra mắt cùng với Windows 2000, cung cấp nhiều cải tiến về bảo mật, hiệu suất và khả năng quản lý. Phiên bản này đánh dấu sự chuyển mình lớn trong khả năng xử lý yêu cầu và hỗ trợ các ứng dụng web.
• IIS 6.0: Được phát hành với Windows Server 2003, phiên bản này đã giới thiệu nhiều tính năng quản lý mới và cải thiện về bảo mật. IIS 6.0 cho phép người dùng dễ dàng cấu hình và quản lý các trang web một cách linh hoạt hơn.
• IIS 7.0: Được giới thiệu cùng Windows Server 2008, IIS 7.0 mang đến một giao diện quản lý hoàn toàn mới và khả năng mở rộng tính năng thông qua các mô-đun. Đây là phiên bản đầu tiên hỗ trợ chế độ thân thiện với người dùng và cho phép tùy chỉnh dễ dàng.
• IIS 8.0 và 8.5: Đi kèm với Windows Server 2012 và 2012 R2, phiên bản này hỗ trợ nhiều tính năng mới như WebSocket, cải tiến bảo mật và khả năng quản lý hiệu suất tốt hơn. IIS 8.5 cũng cung cấp khả năng giám sát hiệu suất ứng dụng tốt hơn.
• IIS 10.0: Được phát hành cùng Windows Server 2016, IIS 10.0 giới thiệu hỗ trợ HTTP/2, cải thiện tốc độ và hiệu suất cho các ứng dụng web. Phiên bản này còn tích hợp nhiều tính năng mới về bảo mật và quản lý hiệu suất, phù hợp với yêu cầu ngày càng cao của người dùng.

IIS có tốt hơn các Web server khác không?

Khi so sánh IIS với các web server khác như Apache hay Nginx, việc lựa chọn phụ thuộc vào nhu cầu cụ thể của từng dự án. Dưới đây là một số yếu tố để xem xét:

• Tính tương thích: Nếu bạn đang phát triển ứng dụng sử dụng các công nghệ của Microsoft như ASP.NET, IIS sẽ là lựa chọn tốt nhất do sự tương thích cao. Ngược lại, nếu bạn phát triển ứng dụng PHP hoặc Java, Apache hoặc Nginx có thể phù hợp hơn.
• Hiệu suất: IIS thường có hiệu suất tốt hơn khi chạy các ứng dụng .NET do khả năng tối ưu hóa cao và hỗ trợ các công nghệ mới. Apache và Nginx cũng rất mạnh mẽ, nhưng có thể không tối ưu bằng IIS cho các ứng dụng .NET.
• Dễ sử dụng: Giao diện quản lý đồ họa của IIS giúp người dùng, đặc biệt là những người mới bắt đầu, dễ dàng cấu hình và quản lý hơn so với các web server khác yêu cầu nhiều lệnh dòng lệnh.
• Bảo mật: IIS cung cấp nhiều tính năng bảo mật mạnh mẽ hơn, đặc biệt là khi triển khai trên nền tảng Windows. Tính năng mã hóa SSL, quản lý quyền truy cập và các công cụ theo dõi giúp bảo vệ tốt hơn cho các ứng dụng.
• Chi phí: Một yếu tố quan trọng khác là chi phí. IIS yêu cầu giấy phép sử dụng Windows Server, trong khi Apache và Nginx là mã nguồn mở và miễn phí. Điều này có thể là một yếu tố quyết định cho các dự án có ngân sách hạn chế.

Cách cài đặt và cấu hình IIS

Để cài đặt và thiết lập cấu hình IIS cho máy, bạn có thể thực hiện theo những bước sau:

Cài đặt IIS bằng PowerShell

Để cài đặt IIS bằng PowerShell, dưới đây là những bước bạn cần thực hiện:

Bước 1: Mở tính năng Windows PowerShell và nhập lệnh sau:

Install-WindowsFeature -name Web Server -IncludeManagementTools

Bước 2: Nhấn nút Enter để hoàn tất cài đặt. Lúc này, màn hình sẽ hiển thị giao diện như dưới đây.

Cài đặt IIS bằng Server Manager

Bạn có thể cài đặt IIS thông qua Server Manager theo các bước dưới đây:

Bước 1: Nhấn phím Windows, sau đó chọn Server Manager.

Bước 2: Ở nút Manage, chọn tính năng Add Roles and Features.

Bước 3: Ở mục Before you begin, nhấn nút Next. Sau đó, nhấn chọn Role-based or feature-based installation, nhấn Next.

Bước 4: Chọn Server và tick chọn ô Web Server (IIS) ở mục select server roles.

Bước 5: Nếu không cần chọn features cho IIS, bạn nhấn Next 2 lần.

Bước 6: Nhấn Next ở phần Select role services và phần Confirm installation selections. Lúc này, bạn đã cài đặt xong IIS.

Cách thiết lập cấu hình IIS

Sau khi đã cài đặt xong IIS, bạn bắt đầu cài đặt cấu hình theo những bước sau:

Bước 1: Tại giao diện chính của Server Manager, bạn nhấn chuột phải vào server và chọn Internet Information Services (IIS) Manager.

Bước 2: Chọn Add Website.

Bước 3: Nhập tên website vào ô Site name, sau đó nhấn nút OK là hoàn tất thiết lập cấu hình cho IIS.

IIS là một công cụ mạnh mẽ cho việc xây dựng và quản lý các ứng dụng web trên nền tảng Windows. Với nhiều tính năng ưu việt và khả năng tương thích tốt với các ứng dụng .NET, IIS đã trở thành sự lựa chọn hàng đầu cho nhiều nhà phát triển và tổ chức. Hy vọng bài viết này của LPTech đã mang đến cho bạn những kiến thức hữu ích nhé!