Agile và Scrum là hai phương pháp ngày càng trở nên phổ biến trong phát triển phần mềm và quản lý dự án trong những năm gần đây. Hai phương pháp này đã “cách mạng hóa” cách quản lý và thực thi các dự án phần mềm, cung cấp cho các nhóm cách linh hoạt và hiệu quả hơn, cho phép cộng tác và đổi mới nhiều hơn. Trong bài viết này, chúng ta sẽ xem xét kỹ hơn xem Agile và Scrum là gì và tìm hiểu về mô hình Agile và quy trình Scrum để biết tại sao chúng lại trở thành những phương pháp phổ biến đối với các nhà phát triển cũng như người quản lý dự án.

Agile là gì?

Agile là một phương pháp phát triển phần mềm nhấn mạnh tính linh hoạt và cộng tác để cung cấp các sản phẩm phần mềm chất lượng cao. Đó là cách lặp đi lặp lại liên tục, tập trung vào việc cung cấp phần mềm hoạt động trong các chu kỳ ngắn hoặc chạy nước rút, thay vì phát triển toàn bộ sản phẩm cùng một lúc.

Agile coi trọng sự hài lòng và sự tham gia của khách hàng, cũng như cải tiến liên tục và thích ứng với thay đổi. Phương pháp này ngày càng trở nên phổ biến do khả năng giúp các dự án nhanh chóng, chất lượng cao và khả năng thích ứng với các yêu cầu thay đổi.

Các giá trị và nguyên tắc của Agile

Các giá trị Agile dựa trên Tuyên ngôn Agile, được tạo ra vào năm 2001 bởi một nhóm các nhà phát triển phần mềm để xác định các giá trị và nguyên tắc của phương pháp Agile. 

4 giá trị của Agile là:

1. Cá nhân và sự tương tác hơn là các quy trình và công cụ: Giá trị này đặt sự tập trung vào con người và sự tương tác giữa các cá nhân trong nhóm phát triển, thay vì chỉ chú trọng vào quy trình và công cụ.
2. Phần mềm chạy tốt hơn là tài liệu đầy đủ: Giá trị này đặt sự tập trung vào việc sản xuất phần mềm hoạt động thực tế, thay vì chỉ tập trung vào việc viết tài liệu chi tiết nhưng không đem lại giá trị thực tế cho khách hàng.
3. Sự cộng tác với khách hàng quan trọng hơn việc đàm phán hợp đồng: Giá trị này đặt sự tập trung vào việc tương tác chặt chẽ với khách hàng để đảm bảo đáp ứng yêu cầu thay đổi của họ, thay vì chỉ tập trung vào việc đàm phán hợp đồng.
4. Phản ứng với sự thay đổi hơn là theo kế hoạch: Giá trị này đặt sự tập trung vào khả năng thích nghi với sự thay đổi và đáp ứng nhanh chóng các yêu cầu thay đổi của khách hàng, thay vì chỉ tập trung vào việc tuân theo kế hoạch ban đầu.

12 nguyên tắc của Agile là:

1. Ưu tiên sự hài lòng của khách hàng thông qua việc cung cấp liên tục phần mềm có giá trị
2. Sẵn sàng và phản hồi những thay đổi trong yêu cầu
3. Cung cấp phần mềm hoạt động thường xuyên
4. Phối hợp chặt chẽ và liên tục với khách hàng và các bên liên quan
5. Xây dựng các dự án và hỗ trợ họ
6. Sử dụng giao tiếp trực tiếp bất cứ khi nào có thể trong suốt dự án
7. Đo lường tiến độ chủ yếu thông qua phần mềm hoạt động và sự hài lòng của người dùng
8. Duy trì tốc độ làm việc bền vững cho nhóm phát triển
9. Tập trung vào kỹ thuật xuất sắc và thiết kế tốt
10. Giữ mọi thứ đơn giản và giảm thiểu công việc không cần thiết
11. Trao quyền cho nhóm phát triển và cho phép họ tự tổ chức
12. Đánh giá về dự án thường xuyên, tìm kiếm cơ hội để cải thiện quy trình và thực tiễn.

Scrum là gì?                 

Scrum là một khuôn khổ để triển khai Agile, nhấn mạnh tinh thần đồng đội, giao tiếp và cải tiến liên tục. Scrum được thiết kế để giúp các nhóm phát triển và cung cấp các sản phẩm phần mềm chất lượng cao. Đó là một cách lặp đi lặp lại và tăng dần, tập trung vào việc cung cấp phần mềm hoạt động trong các chu kỳ ngắn hoặc chạy nước rút, thường là 2-4 tuần.

Quy trình Scrum

Quy trình Scrum là một framework Agile để phát triển sản phẩm phần mềm trong các vòng lặp ngắn gọi là Sprint. Mỗi Sprint có thể kéo dài từ 1 đến 4 tuần, nhưng thường là 2 tuần. Trong mỗi Sprint, Scrum Team (nhóm Scrum) cùng nhau làm việc để phát triển các tính năng mới hoặc cải tiến các tính năng hiện có. 

Dưới đây là các bước chính trong quy trình Scrum:

Bước 1: Product Backlog

Là một danh sách các yêu cầu hoặc tính năng được ưu tiên theo mức độ ưu tiên, đây là nguồn cung cấp chính cho các Sprint. Product Owner (chủ sở hữu sản phẩm) sẽ liên tục cập nhật và xếp hạng các yêu cầu trong Product Backlog.

Bước 2: Sprint Planning

Là cuộc họp được tổ chức ở đầu mỗi Sprint để quyết định các yêu cầu nào sẽ được hoàn thành trong Sprint đó. Đây cũng là cơ hội để Scrum Team tạo ra một kế hoạch chi tiết cho các tính năng sẽ được hoàn thành trong Sprint.

Bước 3: Sprint Backlog

Là một danh sách các yêu cầu hoặc tính năng trong Product Backlog mà Scrum Team đã cam kết phải hoàn thành trong một Sprint cụ thể.

Bước 4: Daily Scrum

Là một cuộc họp ngắn mỗi ngày của Scrum Team để giúp các thành viên hiểu rõ những gì đang xảy ra và tìm ra những vấn đề cần được giải quyết. Mỗi thành viên sẽ chia sẻ về những công việc đã hoàn thành, những công việc sẽ tiếp tục làm và những vấn đề đang bị cản trở.

Bước 5: Sprint Review

Là cuộc họp ở cuối mỗi Sprint để trình bày sản phẩm tạo ra trong Sprint đó và thu thập phản hồi từ Khách hàng và các bên liên quan khác.

Bước 6: Sprint Retrospective 

Là cuộc họp ở cuối mỗi Sprint để đánh giá hiệu suất của Scrum Team và xác định các cải tiến cần thiết cho Sprint tiếp theo.

Bước 7: Increment 

Là sản phẩm phần mềm được tạo ra ở cuối mỗi Sprint. Các Increment cần phải được kiểm tra chất lượng và đảm bảo rằng nó đáp ứng được các yêu cầu của Khách hàng.

Vai trò và trách nhiệm của Scrum team

Nhóm Scrum bao gồm 3 vai trò chính: Product Owner, Scrum Master và Development Team. Dưới đây là vai trò và trách nhiệm của họ:

Product Owner

Product Owner chịu trách nhiệm tối đa hóa giá trị của sản phẩm do nhóm Scrum tạo ra. Họ đóng vai trò là điểm liên lạc chính giữa khách hàng hoặc các bên liên quan và nhóm phát triển.

Trách nhiệm cụ thể bao gồm:

1. Tạo và duy trì tồn đọng sản phẩm
2. Ưu tiên các mặt hàng tồn đọng của sản phẩm dựa trên phản hồi của khách hàng, xu hướng thị trường và các yếu tố khác
3. Xác định tiêu chí chấp nhận cho từng hạng mục tồn đọng của sản phẩm
4. Đảm bảo tồn đọng sản phẩm được hiển thị, minh bạch và được nhóm phát triển hiểu

Scrum Master

Scrum Master chịu trách nhiệm đảm bảo rằng khung Scrum được nhóm tuân theo và mọi trở ngại đối với tiến độ đều bị loại bỏ.

Trách nhiệm cụ thể bao gồm:

1. Hỗ trợ các sự kiện Scrum (ví dụ: lập kế hoạch sprint, Scrum hàng ngày, đánh giá sprint, hồi tưởng sprint)
2. Huấn luyện Development Team trong việc tự tổ chức và đa chức năng
3. Giúp cả Product Owner và Development Team hiểu và tuân thủ các nguyên tắc của Scrum
4. Loại bỏ những trở ngại cản trở sự tiến bộ của nhóm
5. Bảo vệ nhóm khỏi những phiền nhiễu và gián đoạn bên ngoài

Development Team

Nhóm phát triển chịu trách nhiệm tạo phần gia tăng sản phẩm trong Sprint. Trách nhiệm cụ thể bao gồm:

1. Tham gia tích cực vào tất cả các sự kiện Scrum
2. Phối hợp làm việc để lựa chọn và cam kết thực hiện các Mục tiêu Sprint
3. Tạo phần mềm hoạt động, chất lượng cao trong mỗi Sprint
4. Tự tổ chức và đa chức năng để mang lại giá trị cho khách hàng
5. Liên tục cải tiến quy trình phát triển phần mềm thông qua phản hồi và phản ánh liên tục

Ưu và nhược điểm khi sử dụng Agile và Scrum

Việc sử dụng Agile và Scrum cũng có những ưu và nhược điểm nhất định sau đây:

Ưu điểm Agile và Scrum

Bằng cách nhấn mạnh tinh thần đồng đội, giao tiếp và cải tiến liên tục, Scrum đã trở thành một khuôn khổ phổ biến để triển khai Agile trong phát triển phần mềm và các loại dự án khác.

Sau đây là một số lợi thế khi sử dụng Agile và Scrum trong phát triển phần mềm và quản lý dự án:

1. Tăng hiệu quả: Bằng cách chia dự án thành các nhiệm vụ nhỏ hơn, dễ quản lý hơn, Agile và Scrum giúp các nhóm làm việc hiệu quả hơn và cung cấp phần mềm hoạt động nhanh hơn.
2. Tính linh hoạt: Agile và Scrum nhấn mạnh tính linh hoạt và khuyến khích các nhóm nắm bắt sự thay đổi, điều này giúp họ thích nghi với các yêu cầu thay đổi hoặc điều kiện thị trường.
3. Sự hài lòng của khách hàng: Agile và Scrum đặt sự tập trung vào sự hợp tác chặt chẽ với khách hàng. Các phương pháp này đề cao việc liên tục tương tác với khách hàng trong suốt quá trình phát triển sản phẩm để đảm bảo rằng sản phẩm đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng và các bên liên quan.
4. Cải thiện tinh thần đồng đội: Scrum nhấn mạnh tinh thần đồng đội và giao tiếp, giúp tạo nên một môi trường làm việc hợp tác và hiệu quả hơn.
5. Cải tiến liên tục: Agile và Scrum khuyến khích các nhóm phản ánh về các quy trình của họ và thực hiện các cải tiến lặp đi lặp lại, dẫn đến văn hóa cải tiến và đổi mới liên tục.

Nhược điểm Agile và Scrum

Mặc dù Agile và Scrum có nhiều ưu điểm, nhưng chúng không phải không có những hạn chế. Dưới đây là một số vấn đề phổ biến mà các nhóm có thể gặp phải khi triển khai Agile và Scrum:

1. Chống lại sự thay đổi: Một số thành viên trong nhóm hoặc các bên liên quan có thể chống lại việc áp dụng các quy trình hoặc cách thức làm việc mới, điều này có thể gây khó khăn cho việc triển khai Agile và Scrum.
2. Khó cộng tác: Agile và Scrum yêu cầu mức độ cộng tác và giao tiếp cao giữa các thành viên trong nhóm, dẫn đến một số nhóm có thể gặp khó khăn với khía cạnh này của phương pháp.
3. Thiếu kinh nghiệm: Các nhóm mới làm quen với Agile và Scrum có thể thiếu kinh nghiệm hoặc kiến ​​thức cần thiết để triển khai phương pháp một cách hiệu quả.

Mẹo để triển khai Agile và Scrum

Để vượt qua những thách thức này, đây là một số mẹo và lời khuyên:

1. Giải quyết tình trạng chống lại sự thay đổi: Để giải quyết tình trạng chống lại sự thay đổi, điều quan trọng là phải thu hút sự tham gia của các bên liên quan sớm và thường xuyên. Đồng thời truyền đạt các lợi ích của Agile và Scrum một cách rõ ràng. Việc lôi kéo các thành viên trong nhóm tham gia vào quá trình triển khai cũng rất quan trọng để họ cảm thấy quyền sở hữu đối với những thay đổi được thực hiện.
2. Cải thiện sự cộng tác: Để cải thiện sự cộng tác, cần phải thiết lập vai trò và trách nhiệm rõ ràng, đồng thời tạo ra một môi trường khuyến khích giao tiếp và cộng tác cởi mở. Các cuộc họp độc lập hàng ngày và các phương pháp Agile khác có thể giúp tạo điều kiện hợp tác.
3. Đầu tư vào đào tạo và giáo dục: Để khắc phục tình trạng thiếu kinh nghiệm, cần phải đầu tư vào đào tạo và giáo dục. Chẳng hạn như: thuê huấn luyện viên hoặc người đào tạo Agile có kinh nghiệm, tham dự các hội nghị hoặc hội thảo hoặc cung cấp cho các thành viên trong nhóm quyền truy cập vào các tài nguyên và tài liệu đào tạo trực tuyến.

Bằng cách trực tiếp giải quyết những thách thức này và thực hiện các bước để vượt qua chúng, các nhóm có thể triển khai Agile và Scrum thành công và gặt hái những lợi ích của các phương pháp này.

Ví dụ về các dự án Agile và Scrum thành công

Các dự án thành công đã sử dụng Agile và Scrum bao gồm:

1. Spotify: Dịch vụ truyền phát nhạc sử dụng Agile và Scrum để quản lý quy trình phát triển phần mềm của mình, cho phép dịch vụ này nhanh chóng đổi mới và tung ra các tính năng mới.
2. Boeing: Công ty hàng không vũ trụ đã sử dụng Scrum để quản lý quá trình phát triển máy bay 787 Dreamliner của mình, dẫn đến việc phóng thành công và tăng lợi nhuận.
3. FBI: Cục Điều tra Liên bang đã sử dụng Agile và Scrum để đại tu hệ thống quản lý hồ sơ của mình, giúp giảm 98% sai sót và tiết kiệm chi phí 30 triệu USD.
4. Salesforce: Công ty phần mềm quản lý quan hệ khách hàng sử dụng Agile và Scrum để phát triển các sản phẩm và tính năng mới, cho phép công ty duy trì vị trí dẫn đầu trong ngành.

Những ví dụ này chứng minh cách Agile và Scrum có thể được áp dụng trong nhiều bối cảnh khác nhau để cung cấp các sản phẩm tốt hơn, nhanh hơn và hiệu quả hơn.

LỜI KẾT

Bài viết trên đã chia sẻ cho bạn tất tần tật về Agile là gì? Scrum là gì? Mô hình Agile và quy trình Scrum. Hy vọng rằng bài viết này sẽ giúp bạn triển khai các dự án phần mềm một cách hiệu quả.