Tìm hiểu về khái niệm thị trường và nghiên cứu thị trường là công việc cần thiết của mỗi nhà đầu tư, kinh doanh. Việc nắm bắt rõ về thị trường giúp doanh nghiệp xây dựng chiến lược tiếp cận người tiêu dùng tốt hơn và đạt được thành công. Vậy thị trường là gì? Có bao nhiêu hình thái thị trường? Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây nhé!

Thị trường là gì?

Thị trường là nơi gặp gỡ, giao lưu giữa người bán và người mua nhằm mục đích trao đổi, giao dịch hàng hóa, dịch vụ, sức lao động, nguồn vốn,... Thị trường khi nói rộng ra chính là tất cả các mối quan hệ cung cầu, giá cả, cạnh tranh, sức mua, sức bán,... Hay còn được biết đến là nơi kết hợp giữa nơi sản xuất và nhu cầu tiêu dùng.

Vậy thị trường gồm những gì? Nói dễ hiểu, thị trường bao gồm người bán, người mua và hoạt động trao đổi hàng hóa, dịch vụ diễn ra giữa 2 đối tượng này.

Bạn có thể tưởng tượng thị trường như một địa điểm rất đông đúc và có nhiều cửa hàng, khách hàng. Tại đây, người tiêu dùng sẽ tìm kiếm và mua các loại sản phẩm, dịch vụ cần thiết mà mình đang tìm kiếm.

Trong kinh tế học, thị trường không được xác định là một địa điểm cụ thể nhất định mà nó là sự kết hợp giữa người mua và người bán. Miễn là khi người mua và người bán có thực hiện giao dịch trao đổi, mua bán hàng hóa, dịch vụ thì đó chính là thị trường.

Ví dụ về thị trường dễ thấy nhất đó là chợ, siêu thị, trung tâm thương mại, cửa hàng bách hóa, các sàn thương mại điện tử,...

Các loại thị trường chính hiện nay

Theo kinh tế học, hiện nay thị trường được chia ra làm 3 hình thái chính:

Thị trường đấu giá

Thị trường này tập hợp rất nhiều người mua để thực hiện việc mua bán một số đồ hàng hóa cụ thể. Ban đầu, người bán sẽ đưa ra một mức giá sàn, sau đó mỗi người mua sẽ đưa ra một mức giá cao hơn, cố gắng vượt qua mức giá của người trước để có quyền mua sản phẩm đó. Mặt hàng sẽ được bán cho người ra giá cao nhất.

Thị trường đấu giá phổ biến nhất với một số lĩnh vực như tác phẩm nghệ thuật, đồ cổ, đồ cao cấp,...

Thị trường chợ đen

Đây còn được gọi là thị trường ngầm, được xem là nơi diễn ra các hoạt động giao dịch bất hợp pháp, che giấu để các cơ quan chính phủ, thị trường không biết đến.

Các loại hàng hóa giao dịch trong thị trường này nhằm mục đích trốn thuế. Mặc dù mục đích của thị trường này là bất hợp pháp, tuy nhiên rất nhiều người thực hiện trao đổi ở thị trường này nhằm mua được hàng hóa mong muốn. 

Ở một số quốc gia đang phát triển, khi hàng hóa và dịch vụ được bán ra theo quy định của chính phủ không đủ để cung cấp, người tiêu dùng sẽ tìm đến thị trường chợ đen này. Ở các nước phát triển, thị trường này giúp thỏa mãn một số nhu cầu thiết yếu như giải trí, đi lại,...

Ví dụ như khi nhu cầu đi xem hòa nhạc tăng, người đầu cơ sẽ mua lại số lượng vé và bán lẻ ra cho khách với mức giá cao trên thị trường chợ đen.

Thị trường tài chính

Thị trường tài chính là nơi mọi người thực hiện các giao dịch, trao đổi với nhau thông qua các loại tài sản tài chính bao gồm công cụ tài chính hoặc tài sản vô hình. Công cụ tài chính có thể là cổ phiếu, trái phiếu, chứng khoán, vốn, thương phiếu, kỳ phiếu,...

Thị trường này được xem là cơ sở cho sự phát triển của kinh tế thị trường, giúp cung cấp vốn và thanh khoản cho các doanh nghiệp. Dưới đây là một số loại thị trường tài chính phổ biến nhất:

Thị trường chứng khoán

Là nơi diễn ra các giao dịch về cổ phiếu giữa người mua và người bán.

Thị trường trái phiếu

Là nơi trao đổi chứng khoán nợ dưới dạng trái phiếu. Trái phiếu được hiểu đơn giản chính là bản hợp đồng ký kết giữa người phát hành và người sở hữu trái phiếu. Trong đó, người phát hành trái phiếu phải trả cho người sở hữu một khoản tiền cụ thể trong khoảng thời gian nhất định. Người phát hành trái phiếu thường là chính phủ, ngân hàng, kho bạc nhà nước,...

Thị trường ngoại hối

Còn được gọi là thị trường tiền tệ. Đây được đánh giá là loại thị trường tài chính lớn nhất thế giới hiện nay. Thị trường này diễn ra các giao dịch tiền tệ từ chính phủ, ngân hàng, nhà đầu tư, doanh nghiệp, người tiêu dùng,...

Thị trường dự đoán

Đây là thị trường diễn ra việc trao đổi hàng hóa, dịch vụ trong tương lai. Thị trường này mang đến nhiều rủi ro bởi người mua có thể được lợi nhiều nếu thị trường phát triển, nhưng sẽ trở nên thất bại nếu thị trường sụp đổ.

Nghiên cứu thị trường kinh doanh là gì?

Nghiên cứu thị trường chính là quá trình tìm hiểu, xác định và thu thập các thông tin về thị trường. Từ đó, bạn có thể nhận thấy các cơ hội kinh doanh mang lại lợi nhuận cao. Quá trình nghiên cứu thị trường còn nghiên cứu hành vi của khách hàng về sản phẩm của doanh nghiệp, từ đó đưa ra các cải tiến để sản phẩm tiếp cận nhiều người tiêu dùng hơn.

Tại sao phải nghiên cứu thị trường?

Việc nghiên cứu thị trường là cực kỳ quan trọng, đặc biệt là đối với những công ty vừa mới thành lập. Nghiên cứu thị trường giúp doanh nghiệp thu thập, tìm hiểu và xử lý thông tin, từ đó hiểu hơn về hành vi và tâm lý của người tiêu dùng đưa ra chiến lược đúng đắn. Cụ thể:

Giảm thiểu rủi ro

Nghiên cứu thị trường giúp doanh nghiệp nắm bắt tình hình thị trường, kịp thời phát hiện những thay đổi bất thường để đưa ra các giải pháp giúp hạn chế rủi ro.

Thu thập thông tin chính xác hơn

Hoạt động này giúp người tiêu dùng thu thập thông tin về sản phẩm, đối thủ, từ đó lựa chọn được thời cơ phù hợp để phát triển, ra mắt sản phẩm, dịch vụ hoặc thực hiện chiến lược quảng bá mới.

Hỗ trợ xây dựng chiến lược kinh doanh lâu dài

Thông qua hoạt động nghiên cứu thị trường, doanh nghiệp sẽ đưa ra được những chiến lược kinh doanh và kế hoạch marketing tối ưu nhất, tiếp cận nhiều khách hàng nhất.

Phương pháp nghiên cứu thị trường

Nhìn chung, có 4 phương pháp nghiên cứu thị trường phổ biến thường được sử dụng:

Khảo sát thị trường

Khảo sát là phương pháp hiệu quả và tiết kiệm chi phí bởi doanh nghiệp có thể thu thập được một lượng lớn dữ liệu từ thị trường. Bạn có thể thực hiện khảo sát qua nhiều cách thức khác nhau như:

Khảo sát trực tiếp

Doanh nghiệp thực hiện các cuộc khảo sát trực tiếp ở những khu vực đông người như chợ, siêu thị, trung tâm thương mại,... Người thực hiện khảo sát có thể nhận được những phần quà như mẫu dùng thử sản phẩm, phiếu giảm giá,... từ doanh nghiệp.

Khảo sát trực tuyến

Với cách thức này, doanh nghiệp sẽ liên hệ với khách hàng qua email hoặc biểu mẫu để họ điền vào khảo sát. Mặc dù cách này sẽ tiết kiệm chi phí hơn nhiều nhưng kết quả không mang tính chính xác cao bởi người dùng còn bị tác động và dễ phân tâm bởi môi trường xung quanh.

Khảo sát qua điện thoại

Doanh nghiệp thường sẽ để bộ phận chăm sóc khách hàng thực hiện công việc này. Bộ phận chăm sóc khách hàng thực hiện các cuộc gọi với khách hàng theo kịch bản. Tuy nhiên hình thức này dễ khiến khách hàng khó chịu bởi nhiều người lầm tưởng là các cuộc gọi lừa đảo, không đáng tin cậy.

Ngoài ra, doanh nghiệp có thể thực hiện khảo sát thông qua các công cụ như email marketing để gửi hàng loạt email khảo sát, tạo landing page để dẫn dắt và thuyết phục người đọc thực hiện khảo sát,...

Quan sát hành vi khách hàng

Phương pháp này quan sát hành vi người tiêu dùng ở trước, trong và sau quá trình mua sắm. Các nhân viên nghiên cứu thị trường sẽ tiến hành quan sát thực tế hành vi mua sắm của khách hàng tại các chợ, siêu thị,... từ đó tổng hợp lại dữ liệu cho doanh nghiệp.

Việc quan sát hành vi khách hàng sẽ giúp doanh nghiệp có thêm nhiều thông tin quan trọng như: đâu là yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua của khách hàng, cách trưng bày sản phẩm nào là thu hút, khách hàng có quan tâm đến đóng gói không,...

Phỏng vấn nhóm

Ở phương pháp này, doanh nghiệp sẽ mời một nhóm người nhất định vào phỏng vấn. Người thực hiện phỏng vấn sẽ chuẩn bị sẵn bảng câu hỏi để tiến hành phỏng vấn. Thông thường, các câu hỏi phỏng vấn nhóm thường là câu hỏi mở.

Phỏng vấn nhóm giúp doanh nghiệp thu thập được nhiều thông tin quan trọng hơn các phương pháp khác. Bạn vừa có thể khảo sát được số lượng đông và được tương tác trực tiếp, cảm nhận thực tế về câu trả lời của người tham gia phỏng vấn.

Phân tích cạnh tranh

Phương pháp này nghiên cứu thị trường thứ cấp bằng cách thu thập và phân tích thông tin về các đối thủ cạnh tranh của bạn trên thị trường.

Phân tích cạnh tranh bao gồm tất cả đối thủ chính và phụ của doanh nghiệp với các yếu tố như: sản phẩm, dịch vụ, chiến lược tiếp thị, chính sách chăm sóc khách hàng,... Việc nghiên cứu các yếu tố này giúp bạn phân tích điểm mạnh, yếu của đối thủ. Từ đó, bạn có thể quảng bá đến khách hàng những khía cạnh vượt trội của bạn so với đối thủ.

Phương pháp này cũng cung cấp cho doanh nghiệp bức tranh rõ nét về các mô hình kinh doanh thành công và được người tiêu dùng đón nhận. Bạn có thể áp dụng những điểm tích cực của mô hình thành công vào doanh nghiệp mình và thêm các ưu điểm nổi trội để tăng khả năng thành công.

▷ Xem chi tiết hơn: Phân tích đối thủ cạnh tranh trong marketing

Việc hiểu rõ khái niệm thị trường là gì và thực hiện nghiên cứu thị trường đóng vai trò cực kỳ quan trọng, ảnh hưởng đến sự thành công hay thất bại của một doanh nghiệp. Do đó, bạn cần hiểu rõ bản chất của từng thị trường và chọn phương pháp nghiên cứu phù hợp để khai thác đủ thông tin. Chúc bạn thành công!