Selenium hẳn là cái tên không còn quá xa lạ nếu bạn đang làm việc trong lĩnh lực phát triển web hoặc lập trình. Đây là một công cụ phổ biến kiểm thử tự động được xây dựng theo cơ chế mã nguồn mở. Để hiểu chi tiết hơn về công cụ này, hãy cùng LPTech tìm hiểu về Selenium là gì và những kiến thức cần thiết về nó nhé!

Selenium là gì?

Selenium là một bộ công cụ mã nguồn mở được thiết kế để tự động hóa việc kiểm thử các ứng dụng web. Được phát triển với mục tiêu giúp developers tạo ra các bài kiểm thử tự động cho ứng dụng web, Selenium cung cấp một loạt các công cụ và API để tương tác với các trình duyệt web. Điều này giúp tăng cường hiệu suất kiểm thử, giảm thời gian kiểm tra và cải thiện chất lượng phần mềm.

Selenium cho phép người dùng viết kiểm thử bằng nhiều ngôn ngữ lập trình khác nhau như Java, C#, Python, Ruby và JavaScript. Điều này giúp cho việc tích hợp Selenium vào quy trình phát triển phần mềm trở nên linh hoạt và dễ dàng hơn. Selenium không chỉ hỗ trợ việc kiểm thử chức năng mà còn có thể kiểm tra giao diện người dùng (UI) và các phần của ứng dụng web khác.

> Tìm hiểu về các ngôn ngữ lập trình Selenium hỗ trợ: 

• Java là gì? Tất tần tật về ngôn ngữ lập trình Java
• Python là gì? Hướng dẫn tự học ngôn ngữ lập trình Python

Lịch sử hình thành của Selenium

Thời kỳ đầu tiên (2004-2007): Sự ra đời và phát triển ban đầu

• 2004: Selenium được sinh ra với cái tên JavaScript Test Runner bởi Jason Huggins tại ThoughtWorks. Mục tiêu ban đầu là tự động hóa các bài kiểm thử web nội bộ.
• Giai đoạn đầu: Selenium thể hiện tiềm năng lớn trong việc đơn giản hóa quy trình kiểm thử và giảm thiểu các tác vụ thủ công.

Thời kỳ thứ hai (2008): Phát hành Selenium 1.0 và mở rộng cộng đồng

• 2008: Selenium 1.0 chính thức ra mắt, đánh dấu một cột mốc quan trọng.
• Mở rộng cộng đồng: Công cụ nhanh chóng thu hút sự quan tâm của đông đảo lập trình viên và trở thành một giải pháp kiểm thử web phổ biến.
• Cải tiến tính năng: Selenium 1.0 được bổ sung nhiều tính năng mới để nâng cao hiệu suất và khả năng tương thích với nhiều trình duyệt.

Thời kỳ thứ ba (từ 2009 đến nay): Sự ra đời của Selenium WebDriver và Selenium Grid

• 2009: Selenium WebDriver ra đời, mang đến một API mạnh mẽ và linh hoạt hơn để tương tác với trình duyệt. WebDriver nhanh chóng thay thế Selenium RC và trở thành tiêu chuẩn mới.
• Selenium Grid: Được giới thiệu để hỗ trợ kiểm thử phân tán, giúp tiết kiệm thời gian và nâng cao hiệu quả kiểm thử.
• Selenium trở thành công cụ toàn diện: Với sự kết hợp của WebDriver và Grid, Selenium đã trở thành một giải pháp kiểm thử tự động mạnh mẽ và linh hoạt, đáp ứng nhu cầu của nhiều dự án phần mềm.

4 thành phần chính trong Selenium

Selenium bao gồm bốn thành phần chính, mỗi thành phần phục vụ một mục đích cụ thể trong việc kiểm thử tự động. Dưới đây là cái nhìn chi tiết về từng thành phần:

Selenium IDE là gì?

Selenium IDE (Integrated Development Environment) là một công cụ đơn giản và dễ sử dụng để ghi và phát lại các kịch bản kiểm thử. Selenium IDE được tích hợp dưới dạng một extension trên các trình duyệt web như Firefox và Chrome. Đây là công cụ lý tưởng cho những người mới bắt đầu hoặc cho những ai cần nhanh chóng tạo và chỉnh sửa các kịch bản kiểm thử mà không cần viết mã.

Với Selenium IDE, bạn có thể ghi lại lịch sử hoạt động người dùng như nhấp chuột, soạn văn bản và điều hướng giữa các trang web. Công cụ này sẽ tạo ra một kịch bản kiểm thử tự động từ các hành động ghi lại. Sau đó, bạn có thể phát lại kịch bản để kiểm tra các chức năng của ứng dụng. Selenium IDE cũng cho phép người dùng chỉnh sửa các kịch bản và thêm các bước kiểm thử tùy chỉnh.

Selenium Remote Control là gì?

Selenium Remote Control (RC) là một công cụ cũ hơn, được sử dụng để tự động hóa việc kiểm thử các ứng dụng web trước khi Selenium WebDriver ra đời. Selenium RC cho phép bạn viết các kịch bản kiểm thử bằng nhiều ngôn ngữ lập trình khác nhau và chạy các kịch bản đó từ xa trên nhiều trình duyệt và hệ điều hành khác nhau.

Selenium RC hoạt động bằng cách sử dụng một server trung gian, gọi là Selenium Server, để truyền các lệnh kiểm thử từ kịch bản đến trình duyệt web. Server này sẽ chuyển đổi các lệnh kiểm thử thành các lệnh mà trình duyệt có thể hiểu và thực thi. Khi kịch bản kiểm thử hoàn tất, Selenium Server sẽ gửi kết quả kiểm thử về lại cho người dùng.

Selenium WebDriver là gì?

Selenium WebDriver là thành phần chính và hiện đại nhất của Selenium. Nó cung cấp một API để tương tác trực tiếp với các trình duyệt web, giúp thực hiện các bài kiểm thử tự động một cách chính xác và hiệu quả. WebDriver hỗ trợ nhiều ngôn ngữ lập trình như Java, C#, Python, Ruby, và JavaScript, cho phép người dùng chọn ngôn ngữ phù hợp với nhu cầu và kỹ năng của mình.

Một số trình duyệt web phổ biến được hỗ trợ bởi Selenium WebDriver bao gồm Google Chrome, Mozilla Firefox, Safari, Microsoft Edge, và Internet Explorer. WebDriver cũng cung cấp các công cụ hỗ trợ kiểm thử trên các thiết bị di động thông qua các công cụ như Appium.

Selenium Grid là gì?

Selenium Grid là một công cụ mạnh mẽ giúp phân phối và thực hiện các kịch bản kiểm thử trên nhiều máy tính và trình duyệt cùng lúc. Với Selenium Grid, bạn có thể chạy các bài kiểm thử tự động trên nhiều hệ điều hành và trình duyệt khác nhau đồng thời, giúp tiết kiệm thời gian kiểm thử và cải thiện hiệu quả.

Với Selenium Grid, bạn có thể kiểm thử ứng dụng web của mình trên nhiều môi trường khác nhau, đảm bảo rằng ứng dụng hoạt động chính xác và ổn định trên tất cả các trình duyệt và hệ điều hành mà bạn quan tâm.

Selenium có thể dùng cho hệ điều hành và trình duyệt nào?

Một trong những điểm mạnh của Selenium là khả năng hỗ trợ nhiều hệ điều hành và trình duyệt khác nhau. Điều này giúp các nhà phát triển và kiểm thử viên kiểm tra ứng dụng web của họ trên nhiều môi trường và thiết bị khác nhau, đảm bảo tính tương thích và hiệu suất của ứng dụng.

Hệ điều hành

Selenium hỗ trợ các hệ điều hành phổ biến như Windows, macOS và Linux. Điều này cho phép người dùng thực hiện các bài kiểm thử trên các hệ điều hành khác nhau để đảm bảo rằng ứng dụng web của họ hoạt động một cách nhất quán và không gặp vấn đề tương thích.

Trình duyệt

Selenium hỗ trợ một loạt các trình duyệt web phổ biến, giúp kiểm tra ứng dụng web của bạn trên nhiều nền tảng khác nhau. Các trình duyệt được hỗ trợ bao gồm: Google Chrome, Mozilla Firefox, Safari, Microsoft Edge và Internet Explorer.

Cách chọn Selenium phù hợp theo nhu cầu

Khi chọn Selenium cho nhu cầu kiểm thử của bạn, việc xác định công cụ phù hợp với yêu cầu của bạn là rất quan trọng. Dưới đây là một số gợi ý giúp bạn chọn đúng công cụ Selenium cho nhu cầu của mình:

Xác định mục đích test

Yếu tố đầu tiên bạn cần cân nhắc khi chọn bất kì công cụ kiểm thử Selenium nào đó là mục đích kiểm thử của bạn. Tùy vào bạn cần test nhanh một số hành động hay test kĩ các chức năng phức tạp mà sẽ chọn loại công cụ phù hợp.

• Test chức năng: Nếu bạn cần kiểm thử chức năng của ứng dụng web, Selenium WebDriver là sự lựa chọn tốt nhất. WebDriver cung cấp một API mạnh mẽ để tương tác với các phần tử trên trang web và kiểm tra chức năng của chúng.
• Test nhanh, đơn giản: Nếu bạn cần tạo và chỉnh sửa các bài kiểm thử một cách nhanh chóng và không yêu cầu nhiều tính năng nâng cao, Selenium IDE có thể là lựa chọn phù hợp. Công cụ này giúp ghi lại và phát lại các hành động người dùng mà không cần viết mã.
• Kiểm thử phân tán: Nếu bạn cần thực hiện kiểm thử đồng thời trên nhiều máy tính và trình duyệt khác nhau, Selenium Grid là công cụ lý tưởng. Grid giúp phân phối các kịch bản kiểm thử và thực hiện chúng trên nhiều môi trường khác nhau.

Chọn Selenium phù hợp với ngôn ngữ lập trình

Selenium WebDriver hỗ trợ nhiều ngôn ngữ lập trình như Java, C#, Python, Ruby, và JavaScript. Việc chọn ngôn ngữ lập trình phù hợp với đội ngũ phát triển của bạn là rất quan trọng. Nếu đội ngũ của bạn quen thuộc với Java, bạn có thể chọn Selenium WebDriver. Nếu bạn muốn sử dụng Python hoặc JavaScript, Selenium cũng hỗ trợ các ngôn ngữ này.

Các yếu tố khác để chọn Selenium

Ngoài 2 yếu tố chính là mục đích và ngôn ngữ code thì quy mô dự án và khả năng tích hợp cũng là các yếu tố mà tester cần cân nhắc:

• Kích thước và độ phức tạp của dự án: Đối với các dự án nhỏ và không quá phức tạp, Selenium IDE có thể đủ. Đối với các dự án lớn và yêu cầu kiểm thử phức tạp, Selenium WebDriver và Selenium Grid là sự lựa chọn tối ưu.
• Khả năng tích hợp: Nếu bạn cần tích hợp kiểm thử vào quy trình CI/CD, Selenium WebDriver và Selenium Grid là các công cụ cần thiết để thực hiện các bài kiểm thử tự động trong môi trường phát triển liên tục.

Tại sao nên sử dụng Real device để kiểm thử trong Selenium?

Việc sử dụng thiết bị thực (Real device) để kiểm thử giúp đảm bảo rằng ứng dụng của bạn hoạt động chính xác trên các thiết bị và môi trường thực tế. Mặc dù việc kiểm thử trên các máy ảo hoặc trình giả lập có thể tiết kiệm chi phí và thời gian, nhưng các vấn đề như hiệu suất và tính tương thích sẽ không được đảm bảo chính xác.

Để đảm bảo tính chính xác

Các thiết bị thực cung cấp môi trường kiểm thử giống như người dùng thực tế sử dụng. Việc kiểm thử trên thiết bị thực giúp phát hiện các vấn đề có thể không xuất hiện trên các máy ảo hoặc trình giả lập, như sự khác biệt về hiệu suất, độ phân giải màn hình, và các vấn đề về tương thích.

Để phát hiện vấn đề về hiệu suất

Các thiết bị thực có thể phản ánh chính xác hiệu suất của ứng dụng, bao gồm tốc độ phản hồi và thời gian tải. Điều này giúp phát hiện các vấn đề về hiệu suất mà có thể không xuất hiện trên môi trường ảo.

Để test trên các phiên bản hệ điều hành và trình duyệt khác nhau

Sử dụng thiết bị thực giúp bạn kiểm tra ứng dụng của mình trên các phiên bản hệ điều hành và trình duyệt khác nhau. Điều này giúp đảm bảo rằng ứng dụng hoạt động đúng trên tất cả các nền tảng mà người dùng có thể sử dụng.

Mối quan hệ của kiểm thử Selenium và CI/CD

Selenium đóng vai trò quan trọng trong quy trình CI/CD (Continuous Integration/Continuous Deployment). CI/CD là một phương pháp phát triển phần mềm nhằm tự động hóa quy trình tích hợp và triển khai mã nguồn, từ đó giúp tăng tốc độ phát triển và cải thiện chất lượng phần mềm.

Tích hợp kiểm thử tự động vào quy trình CI/CD

Selenium giúp tích hợp các bài kiểm thử tự động vào quy trình CI/CD bằng cách chạy các kịch bản kiểm thử mỗi khi có thay đổi mã nguồn. Điều này đảm bảo rằng các thay đổi mã được kiểm tra tự động và nhanh chóng phát hiện các lỗi trước khi chúng được triển khai.

Giảm thiểu lỗi và nâng cao chất lượng

Việc sử dụng Selenium trong quy trình CI/CD giúp phát hiện lỗi sớm và giảm thiểu nguy cơ lỗi trong quá trình triển khai. Các kịch bản kiểm thử tự động giúp kiểm tra các chức năng của ứng dụng một cách liên tục, từ đó nâng cao chất lượng phần mềm và giảm thiểu rủi ro.

Hỗ trợ kiểm thử liên tục

Selenium hỗ trợ kiểm thử liên tục bằng cách thực hiện các bài kiểm thử tự động trên môi trường phát triển, kiểm thử và sản xuất. Điều này giúp đảm bảo rằng ứng dụng hoạt động chính xác trên tất cả các môi trường và đáp ứng yêu cầu của người dùng.

Có thể thấy, Selenium, dù không phải là một công cụ thiết kế trực tiếp, lại đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình đảm bảo chất lượng và hiệu suất của các ứng dụng web và di động. Bằng cách tự động hóa các bài kiểm thử, Selenium giúp việc thiết kế app, đặc biệt là web app tiết kiệm thời gian, giảm thiểu rủi ro và cung cấp cho người dùng những sản phẩm chất lượng cao. 

Hy vọng qua bài viết trên của LPTech, bạn đã có thêm những kiến thức hữu ích để giúp sức trong quá trình phát triển ứng dụng, đặc biệt là đơn giản và tự động hóa khâu testing.