Trong thời đại công nghệ số ngày càng đòi hỏi sự bảo mật bởi vì nhiều tài khoản của người dùng bị đánh cắp gây ảnh hưởng vô cùng nghiêm trọng. Để đảm bảo độ bảo mật cao, việc người dùng sử dụng kỹ thuật kích hoạt xác thực 2 yếu tố (2FA) là vô cùng quan trọng và cần thiết. Hai yếu tố xác thực này cho đến thời điểm hiện tại đã hỗ trợ rất nhiều cho việc xác thực và bảo mật tài khoản của người dùng.Hãy cùng LPTech tìm hiểu về 2FA là gì cũng như cách kích hoạt 2 yếu tố bảo mật như thế nào chi tiết hơn ở nội dung bên dưới nhé.

2FA là gì?

2FA – Two-factor authentication (được hiểu là xác thực hai yếu tố hay xác minh hai bước) là một tính năng bảo mật cực kỳ hiệu quả, giúp người dùng tránh khỏi nguy cơ bị đăng nhập vào các tài khoản mạng trái phép, chẳng hạn như: Tài khoản google (gmail), tài khoản facebook, hay tài khoản các sàn giao dịch tiền mã hóa,….Với các ứng dụng như Facebook, Google hoặc Adobe… sẽ sử dụng phương thức xác định mã code 2FA thông qua SMS.

2FA - Bảo mật 2 lớp là việc thêm một bước vào hoạt động đăng nhập thông thường của bạn. Nếu không sử dụng 2FA, bạn sẽ chỉ cần nhập tên người dùng và mật khẩu để đăng nhập vào hệ thống, tài khoản của mình. Phần mật khẩu sẽ là lớp bảo vệ duy nhất cho tài khoản nếu sử dụng lớp bảo mật thứ hai được thêm vào sẽ giúp tài khoản của bạn được bảo vệ tài khoản tốt hơn.

Thông thường, khi đăng nhập vào một tài khoản một trang mạng nào đó, người dùng chỉ cần nhập tên đăng nhập hoặc là địa chỉ email cùng với mật khẩu là được đăng nhập và sử dụng tài khoản ngay lập tức. Tuy nhiên những thông tin như vậy sẽ rất dễ dàng bị hacker đánh cắp, dẫn đến việc bạn sẽ bị mất tài khoản, rất nguy hiểm. Mã code 2FA sẽ gửi đến email hoặc số điện thoại để người dùng xác thực và đăng nhập.

Khi sử dụng bảo mật 2FA, bên cạnh việc sử dụng tên đăng nhập hoặc địa chỉ email và mật khẩu thì người dùng còn phải nhập mã bảo mật 2FA thì mới có thể đăng nhập vào tài khoản. Mã 2FA mỗi lần đăng nhập sẽ có một mã mới được gửi đến tin nhắn sms về số điện thoại của bạn từ hệ thống trong mỗi lần đăng nhập, hay có thể là lấy từ ứng dụng 2FA được cài đặt trên máy tính của bạn.

An ninh không gian mạng luôn là vấn đề mà mọi cá nhân, công ty, tổ chức đều quan tâm nhất là trong thời đại công nghệ số ngày càng phát triển như hiện nay. Và phương thức 2FA đáp ứng được hoàn toàn nhu cầu mong muốn đó. Phương thức 2FA được ưa chuộng bởi sử dụng dễ dàng, thao tác nhanh chóng. Một số cá nhân hiện nay vẫn loại bỏ 2FA để đăng nhập tài khoản nhanh hơn, nhưng với tài khoản quan trọng và cần bảo mật thông tin thì việc xác thực 2 yếu tố 2FA là điều vô cùng quan trọng.

2FA thông thường đều yêu cầu người dùng nhập 2 trong số 3 loại xác minh trước khi đăng nhập vào tài khoản. Và 3 loại xác minh này bao gồm:

1. Thứ mà bạn biết chẳng hạn như mã PIN, mật khẩu hay một mẫu pattern,...
2. Thứ mà bạn sở hữu chẳng hạn như mã số ngẫu nhiên gửi đến qua SMS, ứng dụng điện thoại,..
3. Các đặc điểm về sinh trắc học như dấu vân tay, giọng nói, khuôn mặt...

Bảo mật 2 lớp thực chất đã có từ khá lâu chứ không còn là một khái niệm mới. Khi bạn sử dụng thanh toán bằng thẻ tín dụng, bên cạnh việc trình ra chiếc thẻ (bảo mật tính chất vật lý), bạn phải cung cấp thêm mã bưu điện ( có chứa mã Zip code) để xác minh giao dịch. Một ví dụ điển hình nữa về xác thực hai yếu tố 2FA là rút tiền từ máy ATM, chỉ có sự kết hợp chính xác của một thẻ ngân hàng (một cái mà người dùng sở hữu) và cùng với mã PIN (một cái gì mà người dùng biết) để cho phép giao dịch được thực hiện.

Cách hoạt động của 2FA như thế nào?

Nếu thực hiện các hoạt động thông thường thì tài khoản đăng nhập chỉ cần mật khẩu là đã có thể vào được. Tuy nhiên, nếu thiết bị hoặc máy bạn bị cài keylog hay các phần mềm gián điệp để theo dõi thì nguy cơ bạn bị lấy cắp mật khẩu và xâm nhập vào hệ thống rất cao. Dưới đây là phương thức hoạt động đăng nhập 2 lớp bảo mật 2FA.

>> Xem thêm: MD5 là gì? Công dụng và cách check mã hóa MD5

Lớp thứ nhất

2FA sẽ tăng thêm một lớp bảo mật thông qua việc xác thực tài khoản trước khi bạn đăng nhập vào hệ thống sẽ gửi mã code về điện thoại và email của bạn để xác thực. Mở SMS hoặc mở email của bạn để lấy mã code và nhập vào ô xác thực mã code của 2FA. Khi bạn đã nhập chính xác xác thực đúng mã code 2FA thì tài khoản sẽ được đăng nhập thành công.

Hiện nay, hầu hết xác thực 2 yếu tố 2FA cũng được đề cao cả trên mạng xã hội, ứng dụng hiện đại cho đến các giao thức tiền tệ trên các hệ thống giao dịch trực tuyến đều cần đến 2FA. Điều này đảm bảo dù có bị hacker đột nhập và đánh cắp được mật khẩu của bạn thì họ cũng không thể biết được mã xác thực code thông qua email hay SMS cá nhân nên bảo mật vì thế được tăng cao hơn rất nhiều.

Lớp thứ hai

Khi người dùng đăng nhập vào tài khoản sẽ có câu hỏi bảo mật để xác minh danh tính thật sự của người sử dụng. Ví dụ là gửi tin nhắn SMS về số điện thoại mà bạn đã cung cấp, hay dữ liệu sinh trắc học, có thể là vân tay hay khuôn mặt hoặc giọng nói, khoá bảo mật là một thiết bị nhỏ thường ở dạng nhỏ gọn như ổ cứng USB để giúp chứng minh bạn chính là người đăng nhập vào tài khoản.

Khi các công cụ như Google hay Facebook cần xác minh tài khoản của bạn thì bạn chỉ cần kết nối khóa với điện thoại, máy tính bảng hay máy tính của mình. Các ứng dụng tạo mã xác minh như Google Authenticator hay Authy.com sẽ được cài đặt trên điện thoại hay máy tính cá nhân của bạn.

Cách thức hoạt động rõ ràng nhất mà bạn có thể nhận thấy chính là việc thiết lập bảo mật theo cách này đối với Facebook thì sau khi đăng nhập bằng Username và Password. Facebook sẽ gửi cho bạn một tin nhắn SMS bảo mật vào số điện thoại mà bạn cung cấp để xác minh tài khoản, chứng tỏ là bạn không phải là một sự xâm nhập bất hợp.

Vai trò của phương pháp 2FA

Việc sử dụng phương thức bảo mật hai lớp 2FA có vai trò rất lớn trong việc bảo vệ thông tin, dữ liệu của bạn trên internet. 2FA tăng cường bảo mật giúp tài khoản người dùng bảo mật tránh bị xâm nhập hơn. Người dùng sẽ tránh được các hiện tượng bị mã độc, khỏi các phần mềm gián điệp đánh cắp mật khẩu và thông tin. Bảo mật tài khoản được cải tiến, nâng cấp giúp người dùng an tâm hơn khi sử dụng các tài khoản và giao dịch trên thế giới internet.

Giúp bảo vệ dữ liệu tốt hơn

Khi sử dụng xác thực 2 yếu tố (2FA) điều này cũng đồng nghĩa với việc tài khoản của bạn có thêm một lớp bảo mật nữa. Điển hình như xác thực 2 yếu tố mật khẩu và tin nhắn mã bảo mật của Facebook hay Google, khi bật xác thực 2 lớp thì ngoài việc người dùng phải nhập đúng mật khẩu của tài khoản thì còn phải nhập mã mà facebook hay google gửi về trên điện thoại để xác thực.

Hacker có thể vượt qua được một trong các lớp bảo mật nhưng khó để có thể vượt qua được lớp bảo mật thứ 2. Trong trường hợp nếu muốn xâm nhập vào lớp bảo mật là thì hacker cũng sẽ mất rất nhiều thời gian để có thể phá được cả 2 lớp bảo mật, mặc cho không đảm bảo an toàn tuyệt đối nhưng bảo mật xác thực kép sẽ mất rất nhiều thời gian nếu muốn phá nên dễ gây nản lòng hacker.

Cảnh báo nguy cơ xâm nhập

Bảo mật xác thực 2 lớp còn giúp cảnh báo khi tài khoản làm việc nào đó hay bất chợt điện thoại của bạn nhận được tin nhắn chứa đoạn mã hay email yêu cầu xác nhận. Trong khi bạn không hề truy cập vào tài khoản cá nhân thì hệ thống sẽ ghi nhận những hoạt động gây nghi ngờ ở một phản của bạn. Công cụ cảnh báo với tài khoản của người dùng trước khi nguy cơ bị xâm nhập.

Bảo mật sử dụng hai nhân tố xác thực giúp tài khoản người dùng an toàn hơn. Tuy nhiên nếu tin tặc đã “đụng” tới lớp bảo mật thứ hai thì điều đó chứng tỏ độ an toàn với mật khẩu (lớp bảo mật đầu tiên) là không an toàn và thông báo bạn hãy đổi mật khẩu ngay lập tức.

Trên không gian mạng phức tạp như ngày nay, không có một hệ thống nào là an toàn. Vì vậy người dùng không nên chủ quan. Hãy nhanh chóng các thiết lập bảo mật cơ chế xác thực 2 lớp trên bất cứ thiết bị, website hoặc dịch vụ mà bạn đang sử dụng để chắc chắn tài khoản của bạn sẽ được bảo vệ tốt hơn.

Trong trường hợp người dùng bị quên mật khẩu hay là mật khẩu bị đánh cắp thì cách tốt nhất để bảo vệ tài khoản đó là cần sử dụng xác thực 2 yếu tố 2FA. Người dùng nên ý thức sử dụng xác thực 2 yếu tố để bảo, bởi các điểm yếu của mật khẩu thông thường khiến 90% mật khẩu có thể bị hack được cải thiện tốt hơn nhiều bảo vệ tài khoản một cách tốt nhất.

Các phương thức xác thực 2FA

Phương thức xác thực 2FA được xuất hiện khá phổ biến với nhiều phương pháp xác thực khác nhau đem lại những trải nghiệm tốt nhất cho người dùng.

Tin nhắn văn bản

Thiết lập 2FA bằng cách gửi tin nhắn SMS đến số điện thoại của người dùng sẽ giúp bạn thuận tiện hơn với việc xác thực bởi vì điện thoại thường được mang theo bên người của mỗi chúng ta. Tuy nhiên cách thức này đôi khi cũng gặp phải những trục trặc từ phía nhà mạng điện thoại mà người dùng không nhận được tin nhắn xác thực.

Ứng dụng xác thực

Dựa trên cách sử dụng ứng dụng xác thực 2 yếu tố hoạt động dành cho các thiết bị di động để tạo mã xác thực. Sau đó, bạn phải nhập mã được gửi đến này để có thể truy cập vào tài khoản của mình. Khác với tin nhắn văn bản, các ứng dụng xác thực không yêu cầu người dùng phải được quyền truy cập vào mạng không dây. Bất kỳ kết nối internet nào bạn cũng đủ để truy cập tài khoản của mình.

Google Authenticator là ứng dụng điện thoại đơn giản, đem lại hiệu quả do chính Google phát triển. Bạn chỉ cần thực hiện thao tác quét mã QR đối với những tài khoản mà bạn thiết lập để bảo mật cung như đề bắt đầu xác thực danh tính của mình. Tuy nhiên cần lưu ý ứng dụng này chỉ lưu trữ thông tin mã xác thực trên điện thoại, nếu bạn để mất hay điện thoại bị hư thì sẽ gây rất rắc rối khi đăng nhập vào tài khoản của mình. Bên cạnh đó, các ứng dụng xác thực như Google cung cấp các mã dự phòng để sử dụng trong trường hợp có những sự cố kết nối.

Security keys

Security key nếu nói một cách dễ hiểu thì là một chiếc chìa khóa và hình dạng của nó cũng tương tự như là một chiếc USB để cắm vào cổng USB của máy tính. Bạn chỉ cần cắm khóa bảo mật này vào cổng USB khi cần sử dụng máy tính để hoàn tất các thủ tục xác thực.

Authy.com là dịch vụ cung cấp các giải pháp xác thực 2 yếu tố được coi là an toàn và phổ biến nhất hiện nay. Điểm khác nhau giữa Authy so với Google Authenticator là hỗ trợ được trên nhiều thiết bị khi lưu trữ thông tin mã xác thực ( đã được mã hoá rất an toàn) trên máy chủ của Authy.com. Do đó khi sử dụng Authy.com bạn sẽ được khôi phục lại được mã xác thực của bạn nhanh chóng dù điện thoại của bạn bị mất hay bị hư hỏng.

Recovery codes

Trong các trường hợp tài khoản của bạn bị tiết lộ 2FA code hay mất USB,... thì đây được xem như là chìa khóa quan trọng sẽ giúp bạn lấy lại được tài khoản. Recovery codes là mã được tạo đầu tiên khi bạn thiết lập tài khoản. Và đó cũng là căn cứ để xác định bạn chủ nhân của tài khoản, vì vậy bạn hãy lưu giữ, ghi nhớ thật kỹ mã này. Microsoft Authenticator là ứng dụng của Microsoft cũng có vai trò tương tự các dịch vụ ở các phương pháp nêu trên.

Hướng dẫn cách kích hoạt 2 yếu tố 2FA

Hầu hết các nhà cung cấp dịch vụ về mạng internet hiện nay đều nâng cấp sử dụng hệ thống xác thực 2 yếu tố 2FA để để đảm bảo an toàn cho ứng dụng, website của mình. Đối với mỗi ứng dụng sẽ có cách kích hoạt 2 yếu tố 2FA khác nhau, dưới đây là cách để kích hoạt 2FA trên các ứng dụng phổ biến hiện nay:

Cài đặt 2FA trên Facebook

Để xác thực yếu tố 2FA trên Facebook bạn thực hiện theo các trình tự sau:

1. Bước 1: Đầu tiên hãy đăng nhập vào tài khoản Facebook cá nhân của bạn, sau đó ấn chọn Settings. Tiếp theo tìm đến tính năng Security and Login để kích hoạt xác thực 2FA.
2. Bước 2: Nhấn chọn tính năng Use two-factor authentication, rồi click vào Edit và nhấn Enable, bạn sẽ kích hoạt được 2FA.
3. Bước 3: Cuối cùng để hoàn tất, bạn hãy chọn phương pháp xác thực mà bạn mong muốn. Ví dụ như: Text Message thông qua SMS hoặc Security Keys hay cũng có thể chọn các phương án như Code Generator hoặc Recovery Codes.

Khi bạn đã hoàn tất kích hoạt bằng xác thực 2 yếu tố trên Facebook, thì tài khoản Facebook cá nhân của bạn đã được bảo vệ tốt nhất. Bạn có thể yên tâm với các trường hợp bị hack Facebook để lừa đảo mà nhiều người hiện nay vẫn thường xuyên gặp phải.

Cài đặt 2FA trên Gmail

2-Step Verification là thuật ngữ chuyên ngành của phương pháp kích hoạt 2 yếu tố 2FA trong Gmail. Các thao tác để kích hoạt 2FA trên email sẽ được thực hiện theo các bước như sau:

1. Bước 1: Đăng nhập vào tài khoản Gmail cá nhân, tiếp đó là vào My Account.
2. Bước 2: Tại My Account bạn tìm đến các tính năng Security Checkup, và click vào 2-Step Verification.
3. Bước 3: Cuối cùng chọn các phương thức xác thực cũng như với các cách kích hoạt của Facebook bạn có thể lựa chọn thông qua: SMS, Security Keys và Code Generator hay Recovery Codes.

Bên cạnh đó, người dùng cũng có thể chọn tính năng đặc biệt Google prompt. Khi lựa chọn tính năng đặc biệt này thì người dùng sẽ không cần phải xác thực bằng mã Code nữa mà chỉ cần xác thực bằng việc chọn Yes hay No. Cách xác thực này nhanh chóng hơn, đồng thời tránh các hiện tượng đọc sai mã code 2FA và phải nhập lại nhiều lần.

Cài đặt 2FA trên Outlook

Phương pháp xác thực 2 yếu tố 2FA trên Outlook Email sẽ được thực hiện theo những bước như sau:

1. Bước 1: Người dùng đăng nhập vào tài khoản Microsoft để bắt đầu tiến hành xác thực. Sau đó chọn xác thực 2 bước, giao diện sẽ đi đến mục quản lý.
2. Bước 2: Tiếp tục quá trình xác thực bảo mật thông qua việc chọn lựa thiết bị và các phương thức xác thực. Sau đó xác nhận lại thông tin mà bạn đã nhận được.

Chỉ với các bước đơn giản bạn đã có thể xác thực 2 yếu tố 2FA trên Outlook một cách dễ dàng.

Ứng dụng 2FA để bảo mật website hiệu quả

2FA code đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo mật website khỏi các cuộc tấn công website bằng cách ngăn chặn một số cuộc tấn công trên các ứng dụng. Trong các cuộc tấn công của Brute Force và Dictionary Attack, thủ phạm có thể sử dụng phần mềm tự động để tạo ra một lượng lớn các tổ hợp username và password nhằm cố gắng đoán được thông tin đăng nhập của người dùng.

Với 2FA Code đã được kích hoạt, các cuộc tấn công này sẽ không có kết quả, ngay cả khi kẻ tấn công có thể phát hiện được password thì vẫn thiếu hình thức nhận dạng thứ hai cần thiết để đăng nhập vào ứng dụng. 2FA code có thể giúp các ứng dụng chống lại Social Engineering những trường hợp bị lừa đảo trực tuyến, nhằm đánh lừa người dùng để họ tiết lộ thông tin. Ngay cả trong trường hợp tấn công thành công, thì kẻ tấn công vẫn sẽ bị ngăn cản dạng bổ sung theo yêu cầu của giải pháp 2FA.

Tổng kết

Các tài khoản online hiện nay giúp người dùng tiếp cận với nhiều phương thức giao tiếp và giao dịch đa dạng. Tuy nhiên, đi cùng với đó là nguy cơ bị đánh cắp thông tin tài khoản từ tin tặc rất cao, gây ra rất nhiều hậu quả và bị tổn thất rất nhiều. Việc sử dụng xác thực thông tin 2FA sẽ giúp bạn nâng cấp bảo mật tài khoản tốt hơn cho hệ thống của mình. Hy vọng bài viết dưới đây giúp bạn hiểu thêm về 2FA là gì, Cần tìm hiểu về 2FA là gì để bảo mật tài khoản thông tin của mình một cách an toàn.